Voorbereiding

Stap 1

Voor en tijdens de werkzaamheden moet ook aan onderstaande voorwaarden worden voldaan:

• Zorg dat de meetapparatuur is ingeschakeld bij aankomst in de buurt van de werkplek.
• Zorg dat je afzet- en/of markeringsmiddelen bij de hand hebt.

Let op!

• Ga NOOIT werken in de gevarenzone.
• Houd ook rekening met de veilige afstanden zoals deze benoemd zijn in de VIAG artikel 6.10.
• Behandel gaslekken en gasluchtmeldingen altijd als een lek met lekindicatie klasse 1. Alleen tijdens het periodiek bovengronds gaslekzoeken kunnen gaslekindicaties als klasse 2 worden ingedeeld.
• Bel nooit aan bij een huis of gebouw waar een gasluchtmelding is gedaan.

Let op!

• Onderzoek je een gaslekkage in een gebouw, kijk dan vooral naar de aansluitleiding, de meteropstelling, de binnenleiding, de gastoestellen en de binnenriolering.
• Onderzoek je een gaslekkage buiten een gebouw, dan moet je de gehele aansluitleiding onderzoeken. Als je niets kunt vinden, onderzoek dan ook de hoofdleiding aan beide kanten van de aansluiting
• Onderzoek ook bij een gaslekkage buiten niet alleen de hoofd- en aansluitleidingen, maar ook de aanwezige rioleringen en de nabij gelegen kruipruimten van woningen, bedrijven enz.

Uitvoering

Stap 2

• Parkeer je auto op veilige afstand van het opgegeven adres.
• Voor een Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) uit.
• Tref de noodzakelijke veiligheidsmaatregelen.
• Blijf de hele tijd de gasconcentratie meten.

Stap 3

• Onderzoek de plek van de gasmelding, de kruipruimten en/of ondergrondse kanalen en de gebouwen in de buurt.
• Bepaal de gevarenzone.

Stap 4

• Markeer de gevarenzone en zet hem af.
• Laat personen de gevarenzone zo snel mogelijk verlaten.
• Vraag de politie en/of de brandweer om hulp als dat nodig is.
• Blijf goed opletten op ontstekingsbronnen.

Stap 5A

• Is de plek van de gaslekkage buiten, maar wel in de buurt van een gebouw?
  • Laat dan ramen en deuren sluiten om te voorkomen dat het bovengronds uitstromend gas het gebouw ingaat. Voorkom ook dat via verbrandingstoestellen of andere ontstekingsbronnen uitstromend gas kan ontsteken. Laat daarom alle verbrandingstoestellen uitschakelen
• Is de gaslekkage buiten en op minder dan 2 meter van het gebouw? Meet dan meteen de gasconcentratie in het gebouw, vooral in de kruipruimten.
• Is de gasluchtmelding dicht bij een leegstaand pand, wees dan beducht op ongecontroleerde gasuitstroming in het pand (bijvoorbeeld door koperdiefstal). Ga dan nooit zo’n pand binnen, maar sluit de gastoevoer op een veilige afstand af.

Stap 5B

Is de plek van de gaslekkage binnen? Meet dan voordat je het gebouw binnengaat de gasconcentratie in het gebouw en bepaal wat je moet doen:

Situatie 1 De gemeten gasconcentratie is > 10% LEL. Doe dan het volgende:

• Ga het gebouw niet binnen
• Laat personen het gebouw zo snel mogelijk verlaten. Schakel hulpdiensten in voor evacuatie als dat nodig is. Bel ook de WV.
• Neem maatregelen om de gasconcentratie te verlagen.

Situatie 2 De gemeten gasconcentratie is ≤ 10% LEL. Doe dan het volgende:

• Ga het gebouw binnen.
• Blijf de hele tijd de gasconcentratie meten.
• Wordt de gasconcentratie op een plek in het gebouw ≥ 10% LEL? Volg dan de stappen uit situatie 1.

Situatie 3 De gasconcentratie bepalen in een niet betreedbare meterruimte (bijv. meterkasten). Doe dan het volgende:

• Is de gasconcentratie in de vrije ruimte (> 0,5 meter van gasleidingen en –componenten) ≤10% LEL? Schakel dan de elektriciteit uit.
• Is de gasconcentratie in de vrije ruimte (> 0,5 meter. van gasleidingen en –componenten) > 10% LEL en ≤ 50 LEL? Sluit dan de hoofdkraan
• Is de gasconcentratie in de vrije ruimte (> 0,5 meter van gasleidingen en –componenten) > 50% LEL? Verlaat dan het gebouw en volg de stappen uit situatie 1.

Stap 6

• Onderzoek de oorzaak van de gaslekkage of de gaslucht.
• Kan je het gaslek niet door meting of afzepen vinden? Voer dan een dichtheidsbeproeving uit. Doe dit volgens VWI G-07 of, VWI G-12 of VWI G-23. Kun je de plek van het gaslek nog steeds niet vinden? Overleg dan met de WV.
• Heb je het gaslek gevonden? Laat dan de oorzaak van de gaslekkage of gaslucht wegnemen. Gebruik hiervoor VWI G-37.

Stap 7

• Is er geen gaslekkage te vinden, hef dan de veiligheidsmaatregelen op die je hebt genomen.
• Is er wel een gaslekkage vastgesteld, dan moet je de genomen veiligheidsmaatregelen in stand houden.

Beëindiging

Stap 8

Meld je werk gereed volgens de geldende bedrijfsafspraken.

Let op! Gebruik tabel 1 ‘Gasconcentraties en zone indeling’ om de gevarenzone te bepalen.

• Meet, om de gasconcentratie te bepalen, op 0,5 meter boven het maaiveld of 0,5 meter boven de bodem van de ontgraving. Houd er rekening mee dat de gasconcentratie op maaiveldhoogte of op de bodem van de werkput mogelijk hoger is.
• Ga je ontgraven? Voer dit ruim uit.
• Houd bij graafschades en bij hoorbare en zichtbare lekkages ook rekening met veiligheidsafstanden voor de warmtebelasting. In onderstaande tabel zijn die veiligheidsafstanden opgenomen die je dan tenminste moet aanhouden:

Tabel 1: Gasconcentraties en zone-indeling

Blootstelling aan stoffen in de verontreinigde bodem kan de gezondheid ernstige schade toebrengen.

Definitie urgente storingen en calamiteiten: Verstoringen waarbij grote maatschappelijke onrust ontstaat of direct gevaar dreigt voor mensen en/of sprake is van bijvoorbeeld ongecontroleerde gasuitstroom, die onmiddellijk ingrijpen verlangen om de situatie veilig te stellen.

OPMERKING: De sector volgt de in 2018 verschenen CROW 400 en geeft daar een invulling aan in de Arbocatalogus. De voorgestelde werkwijze bij werkzaamheden in de bodem bij urgente storingen en calamiteiten is uitgewerkt voor de Arbocatalogus van de Netwerkbedrijven.

Blootstelling aan stoffen in verontreinigde bodem kan de gezondheid ernstige schade toebrengen.

Bij blootstelling kunnen deze stoffen schade aan de gezondheid en/of het milieu toebrengen.

Deze gevaarlijke stoffen worden weergegeven door symbolen. In deze hier te downloaden lijst worden zowel de oude als nieuwe symbolen weergegeven.

Voor mengsels geldt voor de oude symbolen een vrijstelling waarbij het alleen nog gaat om geleverde mengsels voor 1 juni 2015 waarvoor deze vrijstelling nog geld voor de bestaande etikettering en verpakken tot 1 juni 2017.

De Verenigde Naties (VN) hebben één wereldwijd systeem voor de gevaarsindeling en gevaars communicatie van stoffen en mengsels ontwikkeld: het Globally Harmonised System of Classification and Labelling of Chemicals (GHS).

Volgens de EU-GHS verordening (2008/27/EU) worden de zogenaamde R en S zinnen gewijzigd naar EUH-zinnen

Beschrijving: de gevolgen van struikelen en uitglijden variëren van blauwe plekken en kneuzingen tot ernstige breuken. Soms kan dit leiden tot blijvend letsel.

Beschrijving: Agressie, intimidatie en geweld (verbaal en/of fysiek, op afstand of direct contact) kan (langdurig) lichamelijke en psychische gevolgen hebben.

Blootstelling aan een geluidsniveau boven 80 dB(A) kan onomkeerbare gehoorschade opleveren.

Beschrijving: Lichamelijk letsel als gevolg van onbedoeld contact met verkeersdeelnemers.

Beschrijving: Bij montagewerkzaamheden in putten en sleuven is er kans op inkalven van het talud of bezwijking van de grondkering. Ook de hoogte van het grondwaterpeil, regenval en of het geroerde of ongeroerde grond betreft, zijn belangrijke factoren.

Beschrijving: het oplopen van een besmetting in gebieden of op plaatsen die door de overheid als risicogebied zijn aangewezen.

Beschrijving: blootstelling aan koude, warmte, fel zonlicht (uv-straling), storm en rukwinden met als gevolg fysieke schade zoals bevriezing, verbranding, verstoring van de warmtebalans, zonnesteek en het risico op huidkanker en letsel als gevolg van harde windstoten.